Kula-Lihi
Qisada Kula-Lihi waa sheeko-faneed xiiso gaar ah leh.Qisadan waxaa qoray Al Ustaad Xuseen M.Cabdulle( Wadaad),waxaana daabacday xaruunta Laashin,sanadkii 20024.Qoraa Xuseen Wadaad wuxuu dareemay xilligan inay jiraan isdiiddooyin,oo u baahan in bulshada loo iftiimiyo.Qisada Kula-Lihi waxaa si xul ah uga dhex muuqda murti,maahmaah iyo tusaalooyin.Qisada Kula-lihi waa mid la yaab leh marka la eego isdiiddooyinka ay tilmaamayso.Giriiggii hore waxay layaabka ku tilmaami jireen wixii la yaab leh falanqayntooda iyo garashada xaqaa’iqa ka dambeeya.
Cinwaanka
Haddii aad u fiirisato cinwaanka Kula-lihi waxaa si gaar ah kuugu muuqanaya erayga Lihi,oo lahaansho tilmaamaya.Erayga Lihi(da) waa eray ku saabsan wax qof gaar u leeyahay
Cinwaanka Kula-lihi waa hadal daboolan,oo ujeeddo kale ay ku dhex qarsoon tahay.Marka la eego cilmiga macnaha erayada (Semantic) erayga Kula -Lihi waa eray sarbeeb ah.Waxaa jirta in sarbeebtu qurux iyo dhadhan wanaag u yeesho hadalka,siiba qaybaha suugaanta,sida gabayga,geerarka, sheekada iwm.
Farriimaha sheekada
Qisada Kula-Lihi waxaa ka muuqata fikrad dheeri iyo fiiro xoog badan.Farrimaha qisada Kula-Lihi waa kuwa ku salaysan jihaynta akhristaha, si ay farriimaha saameyn u yeeshaan.Waxaa Iyana farriimaha ka muuqda in qoraa Xuseen Wadaad leeyahay xirfad la xiriirta xulashada isdiiddooyinka.Qoraa Xuseen Wadaad wuxuu isku howlay inuu isdiiddoyinka noogu soo tabiyo qaab sheeko-faneed ah,oo hal-abuur casri ah ku salaysan.Farriimaha waxaa ka muuqda tusaalooyin iyo tusmo,si qoraagu u xoojiyo fikirikiisa,welibana ugu qanciyo akhristaha.Waxaa kaloo farriimaha ka muuqda caddaymo diini ah,sida aayadaha qur’aanka. Dhanka kale,farriimaha waxaa ka muuqda in qoraagu adeegsaday hab-qoraaleedka Persuasive Writing,Hab-qoraaleedkan waa mid qoraagu isku howlo inuu dood-wadaag la sameeyo bulshada.Prof.Cali Jimacaale Axmed wuxuu yiri qisada Kula-Lihi waa dhigane dood wanaag ku baraya,oo aad ka dheehanayso qaabka habboon,oo aad ula bertami karto wixii hore loo yiri,ama loo qoray.Haddaba,bal aynu fiirinno Q.1aad ee buugga Kula-Lihi:
‘’Seben waliba waayahiisa lehe,maantana ma tanaa inoo timid,waa tee,waa tuma?Ma tagtada ayaa tan kowaad ah,ma tan taagan baa saxan,mise timaaddada ayaa ah yoolka nolosha? Saddexdaasi tee baa kula quman ,oo aad horraysiin lahayd?
Qoraa Xuseen Wadaad wuxuu si-xeel-dheer,oo qurxoon ugu soo gudbiyay buuggiisa weydiimo huwan aftahannimo(Rhetorical questions ).Weydiimahan waa kuwa loo soo tebiyay inay saameyn yeeshaan,mana aha weydiimo laga rabo in laga jawaabo.
Haddaba,bal aynu fiirinno Q.2aad ee buugga Kula-Lihi: ‘ Horta muhu,mihi ma tahay? Mise muhu,mihi maaahan ? Kolleey anigu hadalkaas si kale ayaan u gartay,ee adigu inta aad teyda iskala aasho, adigu sidee ayaad u garatay?
Gunnaanad
Waxaan rajeynaa ina qisada Kula-Lihi qayb ka qaadato kobaca wacyiga bulsho maddani ah,oo ay ka dhaxayso dood-wanaag iyo is faham
.Abwaan Cabdi Muxumad(a.u.n.) waxaa laga hayaa :
‘’Sheekadu fujaan shaahi ah iyo maaha fiiqsiga eh
Fikrad dheeri bay rabtaa iyo fiiro xoog badane
Fudeyd kuma baxdo iyo grasho li ficil la’aaneede
